Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL): objawy, przyczyny i leczenie
Spis treści
- Co to jest ALL?
- Przyczyny choroby ALL
- Ostra białaczka limfoblastyczna – objawy
- Diagnostyka ostrej białaczki limfoblastycznej
- Leczenie choroby ALL
- Rokowania i prognozy
Co to jest ALL?
ALL, czyli ostra białaczka limfoblastyczna, to złośliwy nowotwór, który atakuje szpik kostny, krew, a także śledzionę i węzły chłonne. W wyniku jego działania dochodzi do zmian w ilości i jakości krwinek białych. Choroba ta wynika z nabytego uszkodzenia DNA szpiku kostnego, co prowadzi do zmian w budowie szpiku kostnego oraz funkcjach komórek krwi, wpływając na inne narządy. ALL jest szczególnie niebezpieczna u dzieci poniżej drugiego i powyżej dziesiątego roku życia. U dorosłych najczęściej występuje przed 30. rokiem życia.
Przyczyny choroby ALL
Podstawowe przyczyny zachorowalności na ostrą białaczkę limfoblastyczną to:
- narażenie na działanie szkodliwych substancji chemicznych,
- wysokie dawki promieniowania radioaktywnego,
- mechanizmy hormonalne lub immunologiczne wewnątrz organizmu,
- mutacje genetyczne.
Niektóre badania sugerują, że czynniki środowiskowe oraz predyspozycje genetyczne mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby. Ostatnie badania wskazują również na rolę zakażeń wirusowych w rozwoju ALL.
Ostra białaczka limfoblastyczna – objawy
Objawy ostrej białaczki limfoblastycznej są podobne do innych rodzajów białaczek, ale istnieją również symptomy charakterystyczne dla tego typu. Do typowych objawów należą:
- ogólne osłabienie odporności organizmu,
- zmęczenie fizyczne,
- gorączka,
- krwawienia i sińce bez wyraźnej przyczyny,
- anemia i bladość skóry,
- bóle brzucha, stawów i kości.
Specyficzne dla ALL objawy to powiększenie węzłów chłonnych, śledziony i wątroby, osłabienie ostrości widzenia, objawy zapalenia płuc oraz niewydolność oddechowa.
Diagnostyka ostrej białaczki limfoblastycznej
Diagnoza ALL jest możliwa dzięki badaniom krwi oraz szpiku kostnego. W wynikach tych badań stwierdza się obecność zmutowanych komórek, czyli blastów, w krwi obwodowej. Obserwuje się również małopłytkowość oraz anemię. Dodatkowe badania obejmują badanie kariotypu oraz badanie immunofenotypowe, które pomagają w dokładnym określeniu rodzaju białaczki.
Wczesne wykrycie choroby jest kluczowe dla skutecznego leczenia, dlatego ważne jest, aby pacjenci z podejrzeniem ALL jak najszybciej zgłosili się do specjalisty.
Leczenie choroby ALL
Potwierdzenie ostrej białaczki limfoblastycznej rozpoczyna proces leczenia. Celem terapii jest cofnięcie się nowotworowych zmian i utrzymanie stanu remisji jak najdłużej. Leczenie ALL obejmuje:
- chemioterapię,
- antybiotyki,
- radioterapię,
- przetoczenia krwi,
- przeszczepienie szpiku kostnego.
Całkowita remisja jest możliwa przede wszystkim dzięki chemioterapii, ale inne metody wspomagają proces leczenia. Po uzyskaniu remisji konieczne są regularne kontrole stanu zdrowia oraz monitorowanie podstawowych parametrów.
Rokowania i prognozy
Na obecnym poziomie rozwoju medycyny możliwe jest uzyskanie remisji u 70% dorosłych pacjentów z ALL. U dzieci wskaźnik ten sięga nawet 98%. Ważne jest jednak, aby pacjenci po zakończeniu leczenia pozostawali pod stałą opieką medyczną, aby szybko wykryć ewentualne nawroty choroby. Rokowania w ALL są znacznie lepsze niż jeszcze kilka dekad temu dzięki postępom w medycynie i lepszym metodom diagnostycznym.
Nowe terapie genowe i immunoterapie dają nadzieję na jeszcze skuteczniejsze leczenie w przyszłości, co może znacząco poprawić jakość życia pacjentów z ALL.