Prolaktynoma: objawy, diagnoza i leczenie

Spis treści

• Czym jest prolaktynoma?
• Prolaktynoma – objawy
• Diagnoza prolaktynomy
• Leczenie prolaktynomy
• Rokowania i powikłania prolaktynomy
• Prolaktynoma a zdrowie kobiet i mężczyzn

Czym jest prolaktynoma?

Prolaktynoma to rodzaj guza przysadki mózgowej, który najczęściej występuje w formie gruczolaka. Jest to nowotwór, który pojawia się częściej u kobiet niż u mężczyzn. Efektem rozrostu guza jest nadmierne wydzielanie prolaktyny przez przysadkę, co wpływa na funkcjonowanie różnych narządów, takich jak gruczoły sutkowe oraz układ rozrodczy. Wysoki poziom prolaktyny może prowadzić do zaburzeń hormonalnych, takich jak wtórny brak miesiączki czy zespół policystycznych jajników.

Prolaktynoma – objawy

Objawy prolaktynomy mogą się różnić w zależności od płci pacjenta. U kobiet najczęściej występują zaburzenia miesiączkowania, mlekotok oraz utrata libido. Mogą pojawić się także trądzik i niepłodność. U mężczyzn charakterystyczne są spadek potencji, zmniejszenie owłosienia typu męskiego, powiększenie gruczołów sutkowych oraz zmniejszenie masy mięśniowej. W obu płciach może dochodzić do spadku gęstości kości, zawężenia pola widzenia oraz bólów głowy.

Typowe objawy prolaktynomy to:

• zaburzenia miesiączkowania u kobiet,
• mlekotok,
• utrata libido,
• trądzik,
• niepłodność,
• spadek potencji u mężczyzn,
• powiększenie gruczołów sutkowych u mężczyzn,
• zmniejszenie masy mięśniowej.

Diagnoza prolaktynomy

Rozpoznanie prolaktynomy opiera się na szczegółowym wywiadzie lekarskim oraz badaniach diagnostycznych. Kluczowe jest badanie krwi pod kątem poziomu prolaktyny, często z obciążeniem, co pozwala ocenić reakcję organizmu na stymulację. Dodatkowe metody diagnostyczne obejmują rezonans magnetyczny, tomografię komputerową oraz radiologię czaszki. Często korzysta się z konsultacji ginekologicznych i okulistycznych, aby wykluczyć inne przyczyny objawów.

W diagnostyce prolaktynomy stosuje się:

• badanie krwi na poziom prolaktyny,
• rezonans magnetyczny,
• tomografię komputerową,
• radiologię czaszki,
• konsultacje ginekologiczne i okulistyczne.

Leczenie prolaktynomy

Leczenie prolaktynomy zazwyczaj rozpoczyna się od metod farmakologicznych. Stosowane są leki dopaminopodobne, które hamują wydzielanie prolaktyny. Do najczęściej używanych leków należą bromokryptyna, lizuryd, chinagolid oraz karbegolina. Skutki uboczne mogą obejmować zaburzenia żołądkowo-jelitowe i ciśnieniowe. W przypadku braku skuteczności farmakoterapii, pacjent może zostać skierowany na leczenie operacyjne, które polega na wycięciu guza przez nos.

Rokowania i powikłania prolaktynomy

Rokowania dla pacjentów z prolaktynomą są zazwyczaj dobre, zwłaszcza jeśli leczenie zostanie rozpoczęte na wczesnym etapie. Ponad 80% pacjentów pozbywa się guza na zawsze. Ważne jest jednak, aby pacjenci byli świadomi, że leczenie prolaktynomy jest procesem długotrwałym i wymaga konsekwencji, aby uniknąć nawrotu choroby. Nieleczona prolaktynoma może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak osteoporoza, zaburzenia widzenia czy nieodwracalne uszkodzenia przysadki mózgowej.

Prolaktynoma a zdrowie kobiet i mężczyzn

Prolaktynoma ma różne konsekwencje zdrowotne dla kobiet i mężczyzn. U kobiet może prowadzić do problemów z płodnością oraz zaburzeń miesiączkowania, co wpływa na jakość życia i zdrowie psychiczne. U mężczyzn prolaktynoma może powodować spadek libido, impotencję oraz zmiany fizyczne, takie jak ginekomastia. Zrozumienie wpływu prolaktynomy na zdrowie obu płci jest kluczowe dla skutecznego zarządzania chorobą i poprawy jakości życia pacjentów.