Zespół Sjogrena: Przyczyny, objawy i leczenie
Spis treści
- Czym jest zespół Sjogrena?
- Przyczyny choroby
- Nazwa choroby objawy
- Diagnoza i badania
- Leczenie zespołu Sjogrena
- Powikłania i profilaktyka
Czym jest zespół Sjogrena?
Zespół Sjogrena to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która atakuje przede wszystkim gruczoły wydzielania zewnętrznego, takie jak gruczoły łzowe i ślinowe. Znana także jako choroba Mikulicza-Radeckiego, jest drugą najczęstszą chorobą autoimmunologiczną po reumatoidalnym zapaleniu stawów. Najczęściej dotyka kobiety po 40. roku życia, co może sugerować wpływ hormonów na rozwój choroby.
Przyczyny choroby
Przyczyny zespołu Sjogrena nie są do końca znane, choć istnieją przypuszczenia, że mogą mieć podłoże genetyczne oraz być związane z innymi chorobami autoimmunologicznymi. Czynniki takie jak infekcje wirusowe (np. HIV, HCV) mogą także odgrywać rolę w rozwinięciu choroby. W wyniku nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego, organizm atakuje własne komórki, prowadząc do uszkodzenia gruczołów łzowych i ślinowych.
Nazwa choroby objawy
Objawy zespołu Sjogrena są zróżnicowane i mogą obejmować zarówno suchość oczu, jak i jamy ustnej. Pacjenci często skarżą się na uczucie „piasku” pod powiekami, suchość gałki ocznej, a także suchość w jamie ustnej, co zmusza do częstego picia podczas jedzenia. Inne objawy to:
- zmęczenie
- utrata masy ciała
- gorączka
- ból stawów
- powiększone węzły chłonne
W niektórych przypadkach mogą wystąpić także neuropatie nerwów wewnątrzczaszkowych.
Diagnoza i badania
Diagnoza zespołu Sjogrena wymaga przeprowadzenia szeregu badań. Istotne są badania histopatologiczne oraz laboratoryjne, które mogą wykazać podwyższone OB i poziom gammaglobulin. Test Chimera, dotyczący wydzielania łez, jest również pomocny. Dodatkowo, test Schirmera i badania radiologiczne mogą pomóc w ocenie stopnia uszkodzenia rogówki.
Leczenie zespołu Sjogrena
Leczenie zespołu Sjogrena jest głównie objawowe, ponieważ nie istnieje lek na całkowite wyleczenie tej choroby. Stosowane są sztuczne łzy i ślinę, a także leki z grupy niesteroidowych przeciwzapalnych. W cięższych przypadkach podaje się kortykosteroidy lub metotreksat. Leczenie można podzielić na fazy:
- Faza pierwsza – stosowanie substancji nawilżających do oczu, jamy ustnej, nosa, skóry, narządów płciowych.
- Faza druga – stosowanie substancji stymulujących wydzielanie śliny i łez.
Powikłania i profilaktyka
Powikłania zespołu Sjogrena mogą obejmować infekcje oczu, próchnicę zębów oraz problemy z układem oddechowym. Profilaktyka polega na regularnym nawilżaniu oczu i jamy ustnej oraz monitorowaniu stanu zdrowia przez lekarza specjalistę. Ważne jest także unikanie czynników, które mogą nasilać objawy, takich jak dym tytoniowy czy suche powietrze.