Zespół złego wchłaniania: objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie
Spis treści
- Proces trawienny i wchłanianie
- Objawy zespołu złego wchłaniania
- Przyczyny zespołu złego wchłaniania
- Diagnostyka zespołu złego wchłaniania
- Leczenie zespołu złego wchłaniania
- Profilaktyka i zalecenia
Proces trawienny i wchłanianie
Proces trawienny jest szeregiem powiązanych działań zachodzących w organizmie. Rozpoczyna się już w jamie ustnej, gdzie po przeżuciu pokarmu, poprzez działanie odpowiednich enzymów znajdujących się w ślinie, następuje wchłanianie lub rozpoczyna się proces wchłaniania. Następnie przeżuty pokarm i wymieszany ze śliną, trafia do żołądka. Tam następuje kolejny etap rozpadu substancji białkowych i tłuszczy, za pomocą enzymów (pepsyny, lipazy i podpuszczki). Następnie, proces trawienny przechodzi do jelita cienkiego. Każdy odcinek układu pokarmowego, ma swoje zadanie do spełnienia w procesie trawiennym i **wchłaniania**, które jest jego częścią. Całkowite wchłanianie, rozbitych na „czynniki pierwsze”, związków, następuje w jelicie cienkim, za pomocą kosmków jelitowych.
Objawy zespołu złego wchłaniania
Warto podkreślić, że z problemami z wchłanianiem, mamy do czynienia wówczas, gdy osoba pomimo przestrzegania prawidłowej diety, ma niedobory w witaminach i innych mikroelementach. Objawami problemów z wchłanianiem mogą być również **biegunka**, „tłuste stolce”, apatyczność, senność, utrata masy ciała. Zespół złego wchłaniania może być również objawem wielu innych chorób. Jedną z nich jest **enteropatia glutenowa**. Choroba ta, związana jest z zanikiem kosmków jelitowych, odpowiedzialnych za wchłanianie. Dlatego u osób chorujących, odnotowuje się brak tolerancji na gluten. Objawy jej są mało charakterystyczne – senność, wzdęcia.
Przyczyny zespołu złego wchłaniania
Sposobem leczenia tego rodzaju problemów z wchłanianiem, jest zwykle przestrzeganie diety bezglutenowej. Jednak zespół złego wchłaniania nie jest tylko sprawą związaną z kosmkami jelitowymi. Jego źródłem mogą być problemy trawienne, choroby błony śluzowej lub choroba trzustki. Do innych przyczyn zalicza się:
- choroba Leśniowskiego – Crohna,
- marskość wątroby,
- zlokalizowanie w układzie pokarmowym pasożytów,
- zespół krótkiego jelita,
- podniesienie się flory bakteryjnej,
- niepożądane działanie niektórych leków.
Diagnostyka zespołu złego wchłaniania
W celu ustalenia przyczyny opisanych objawów, chory musi przejść szereg badań biochemicznych, gdyż problemy z wchłanianiem są z reguły splotem kilku mechanizmów. Zaleconymi badaniami są gastroskopia, kolonoskopia oraz liczne badania laboratoryjne. Diagnostyka zespołu złego wchłaniania wymaga kompleksowego podejścia, aby prawidłowo zidentyfikować źródło problemu.
Leczenie zespołu złego wchłaniania
Leczenie zostaje podjęte po znalezieniu przyczyny i polega głównie na jej wyeliminowaniu. Zapobiegawczym działaniem jest stosowanie diety i przyjmowanie leków, mających załagodzić przebieg objawów. W niektórych przypadkach, konieczne może być przyjmowanie suplementów diety, aby uzupełnić niedobory witamin i minerałów.
Profilaktyka i zalecenia
W przypadku zespołu złego wchłaniania, kluczowe jest przestrzeganie zaleceń dietetycznych oraz regularne monitorowanie stanu zdrowia. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia zespołu złego wchłaniania, warto:
- stosować zrównoważoną dietę bogatą w błonnik,
- unikać nadmiernego spożycia alkoholu,
- regularnie wykonywać badania kontrolne,
- konsultować się z lekarzem w przypadku wystąpienia niepokojących objawów.
Wczesne wykrycie i leczenie problemów z wchłanianiem może znacząco poprawić jakość życia pacjentów oraz zapobiec poważnym powikłaniom zdrowotnym.