Krzywica: Objawy, Przyczyny i Leczenie
Spis treści
- Co to jest krzywica?
- Przyczyny krzywicy
- Objawy krzywicy
- Diagnostyka krzywicy
- Leczenie krzywicy
- Profilaktyka krzywicy
Co to jest krzywica?
Krzywica to schorzenie układu kostnego, które najczęściej dotyka dzieci w okresie intensywnego wzrostu. Choroba ta była szczególnie powszechna do XX wieku, zanim poznano jej mechanizmy i opracowano skuteczne metody zapobiegania. U dorosłych krzywica występuje w formie zwanej osteomalacją, prowadząc do zmiękczenia kości.
Przyczyny krzywicy
Główną przyczyną krzywicy jest niedobór witaminy D w organizmie. Witamina D jest niezbędna do prawidłowej regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej, co jest kluczowe dla mineralizacji kości. Organizm ludzki pozyskuje witaminę D na dwa sposoby: poprzez syntezę w skórze pod wpływem promieniowania słonecznego oraz z pożywienia. Niedostateczna ekspozycja na słońce oraz uboga dieta mogą prowadzić do niedoborów tej witaminy.
Inne czynniki ryzyka to:
- Niewłaściwe odżywianie ubogie w wapń.
- Słabe nasłonecznienie ciała.
- Wcześniactwo.
- Upośledzone wchłanianie witaminy D przez organizm.
- Choroby takie jak Parkinson czy stwardnienie rozsiane.
Objawy krzywicy
Objawy krzywicy można podzielić na wczesne, kostne i ogólnoustrojowe. Wczesne objawy mogą pojawić się już w okresie niemowlęcym i obejmują drażliwość, niepokój oraz skłonności do zaparć. Dziecko może także pocić się podczas karmienia.
Kostne objawy krzywicy obejmują:
- Pogrubienie żeber na granicy połączenia chrząstki z kością.
- Miękka i spłaszczona potylica.
- Deformacje klatki piersiowej i czaszki.
- Skrzywienie kończyn dolnych i kręgosłupa.
- Zniekształcona miednica i płaskostopie.
Ogólnoustrojowe objawy to obniżona odporność na zakażenia, niedokrwistość, opóźniony wzrost i wyrzynanie zębów. Niedobór witaminy D może także prowadzić do stanów zapalnych skóry i spojówek.
Diagnostyka krzywicy
Diagnostyka krzywicy opiera się na ocenie objawów klinicznych oraz wynikach badań laboratoryjnych. Badania krwi mogą ujawnić niski poziom wapnia, fosforanów oraz witaminy D. W niektórych przypadkach wykonuje się także zdjęcia rentgenowskie, które mogą wykazać zmiany w strukturze kości.
Leczenie krzywicy
Leczenie krzywicy polega głównie na suplementacji witaminy D oraz odpowiedniej diecie bogatej w wapń i fosforany. W niektórych przypadkach konieczne jest także leczenie farmakologiczne pod nadzorem lekarza. Ważne jest także regularne monitorowanie stanu zdrowia dziecka, aby ocenić skuteczność terapii.
Profilaktyka krzywicy
Profilaktyka krzywicy powinna rozpocząć się już w wieku niemowlęcym. Kluczowe jest suplementowanie witaminy D, aby zapobiec jej niedoborom. Należy również stopniowo wystawiać dziecko na działanie promieni słonecznych, co pomaga w naturalnej syntezie witaminy D przez skórę. Ważne jest także zapewnienie odpowiedniej diety bogatej w wapń.